Олон сүм
Read in English
Сүм хийдийн нэр :
Олон сүм,Олон сүмийн хийд,
Ринчений зураг дах дугаар :
0
Сүм хийдийн төрөл :
хүрээ
Байрлах аймаг :
Өвөрхангай
Сум :
Уянга сум
Аймгийн хуучин нэр :
Түшээт хан
Товч түүх :
Өвөрхангай аймаг Уянга сум Олон сумын хурал /Олон сумын хийд/ Уянга сумын төвөөс баруун хойш 25 км-т Хятруулын голын эрэг Битүүтийн амны, Чандмань уулын өвөрт байсан гэх Гэлүгбагийн урсгалын нэгэн хурлыг нутгийн олон Олон сумын хурал, Олон сумын хийд хэмээн нэрийдэж байжээ.Үүсгэн байгжуулагч болон байгуулагдсан он нь тодорхойгүй уг хурлын тухай Б.Ренчиний 1979 онд эрхлэн хэвлүүлсэн “БНМАУ-ын угсаатны зүйн атлас”-ын сүм хийдийн бүртгэлд тусгагдаагүй болно.Нутгийн ахмад настай хүмүүсийн өгч буй мэдээллээр энэ орчинд 19-р зууны сүүлч 20-р зууны эхээр цөөвтөр лам бүхий цагийн хурлын нэг дуган байсан бололтой.Нэршилийн хувьд хэд хэдэн шавь, хэд хэдэн отог, сумдын дунд байх нэг хурал номын газрыг отог дундын хурал, олон шавийн хурал, олон сумын хурал заримдаа бүр 2 сумын хурал, 3 сумын хурал ч гэж тодорхой тооны нэрээр нь нэрлэж байсан тохиолдол манай сүм хийдийн түүхэнд цөөнгүй байдаг.Дээрх хурлын түүхийг нарийвчлан судалбал зохилтой. /Уянгын шинэ хийдийн ловон лам С.Төгстэй хийсэн ярилцлагаас 2007.06.02/
Байршлын тайлбар :
Битүүтийн аманд Зүүн улаан гэдэг газарт Хятруулын голын эрэгт тус түүхэн газар бий. Сумын төвөөс баруун хойшоо 25 орчим км зайд. Чандмань хайрхан Варингийн өврийн хооронд оршино.
GPS хаяг :
North 46° 31’ East 102° 04’
Нийт газрын хэмжээ :
Side1: У300 Side2: Ө200 Side3: Side4: Side5: Side6:
Сүм хэвээрээ үлдсэн :
No
Судалгаа явуулах үеийн байдал :
There are remnants and foundations of about ten buildings and a burning stove or kiln (baayuu). A gilded finger of a Buddha statue was found from the kiln. The area is not dug. Archaeological research is highly recommended on this site.
тухайн газар шинэ сүм дугана баригдсан :
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Date of Reviving:
Тэмдэглэл :
According to Tserendorj, the buildings of the complex were made of blue bricks. According to Övörkhangai aimgiin toli (p. 275.) the ruins of Arslan khaanii city or Olon sümiin khöl is situated about 30 km North-West of the sum centre. About seven temples` foundations are visible about 1 m higher than the ground. According to Togs monk a foreigner presented a large Golden Stupa there. The ancient city was destroyed by Galdan boshigt (?) or in more old times. A finger of a statue and pieces of gold were found in a baayuu kiln where bricks and terracotta artifacts were burnt.
According to S. Tögs, the lovon monk of the present-day temple in the centre of Uyanga sum, there was a big monastery complex in a place called Bitüütiin am (the valley of Bitüüt), which was active before the time of the wars with Galdan boshigt. The informant gave us instructions to find the exact place.
Хүснэгтийн дугаар :
ӨХУЯ 038
судалгааны баг :
Team: Д