Цавчирын жас
Read in English
Сүм хийдийн нэр :
Цавчирын жас,
Ринчений зураг дах дугаар :
433
Ринчений жагсаалт дах нэр :
Найдан хурал /Найдан жас/
Сүм хийдийн төрөл :
мэдэгдэхгүй
Байрлах аймаг :
Төв
Сум :
Баянцагаан сум
Аймгийн хуучин нэр :
Түшээт хан
Сумын хуучин нэр :
Их шавь
Товч түүх :
Төв аймаг Баянцагаан сум.Цавчирын хурал. /Найдан хурал./ Баянцагаан сумын төвөөс зүүн урагш 40 шахам км-т Аман усны шанд буюу Жас дэнж гэдэг газар 1 байшин бүхий энэ хурал байжээ.Энд нутгийн сүсэгтний дунд Цавчир багш гэж хүндлэгдсэн лам суудаг байсан ба сарын дүйцэн өдрүүдэд лам нар цуглаж хурдаг цагийн хурал байжээ.Лхам шүтээнтэй,баруун хойноо байх Батын овоо хэмээх овоог зуны эхэн сард тахидаг байв.Энэ хурал нь 1930-аад оны үед хурахаа зогсож хурал ном нь хаагджээ. /Баян цагаан сумын иргэн өндөр настан Дарам очир гуайтай хийсэн ярилцлагаас 2007.08.14/
Байршлын тайлбар :
Б.Ринчен :Цавчирын хөндий
Сумын төвөөс зүүн тийш 40 км –т. Цавчирийн хөндий гэдэг газарт, Цавчирийн голын эрэгт. Багын овоо нь түүхэн газрын баруун өмнөд голын цаад талд бий.Аман усны шанд эсвэл Жасын шанд гэдэг ус энэ газар байсан.
GPS хаяг :
North 46° 47’ East 107° 31’
Сүм хэвээрээ үлдсэн :
No
Судалгаа явуулах үеийн байдал :
Only an elevation and same scattered fragments of vases and pots indicate the place of the old monastic site. A family lives in its south in three yurts. Tsavchir River is not a permanent river. It is on the west of the site. The name Naidan khural is not familiar to local people. Its well-known name is Tsavchiriin jas.
Сүм хийд байгуулагдсан он :
Мэдэгдэхгүй
Сүм хийд хаагдсан, нураагдсан он :
Огноо хаагдсан: Мэдэгдэхгүй - Ярилцлагын дугаар:
тухайн газар шинэ сүм дугана баригдсан :
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Date of Reviving:
хуучин хийдийн лам нар
Мэдэгдэхгүй
Тэмдэглэл :
Puntsogiin Badamochir living in the centre of Bayantsagaan sum, was born in 1921, had been a monk in Bambar Erdene lamiin khüree (present Sergelen sum). According to this informant, Naidan jas or Tsavchiriin jas was situated at Tsavchir valley (Khöndii) or Tsawchir gol (river) on the east of the sum centre. There was only one temple building. The monks used to worship the ovoo called Batiin ovoo, which was on the east of the site. It is still worshipped. The well of the monks was near, at the river of Tsavchir. It was in the area subordinated to the Bogd and his ecclesiastical estate (Bogdiin shavi or Ikh shavi)
According to the informant, Baljidiin Khanddulam (born in 1923), living in Bayantsagaan, there were two buildings in this jas. There was one temple building. There was no stupa there. Tsavchiriin gol river was on the South of the site.
Хүснэгтийн дугаар :
ТӨБЦ 005
судалгааны баг :
Team: Д