Гүний хийд
Read in English
Сүм хийдийн нэр :
Гүний хийд,
Ринчений зураг дах дугаар :
544
Ринчений жагсаалт дах нэр :
Гүнгийн хийд
Сүм хийдийн төрөл :
хүрээ
Байрлах аймаг :
Дорнод
Сум :
Булган сум
Аймгийн хуучин нэр :
Цэцэн хан
Сумын хуучин нэр :
Чин Ачит бэйсийн хошуу /Сан бэйс/
Товч түүх :
Дорнод аймгийн Булган сумын Гүний хийд Хуучнаар Сэцэн хан аймгийн Ачит бэйсийн хошуу одоогийн Дорнод аймгийн Булган сумын нутагт,тал хээрийн бүсэд, Хэрлэн голын урд биед, Бат-Овооны хойд талд, Чойбалсан хот буюу Хэрлэн сумын төвөөс баруун зүгт 11 км-т уг хийд оршиж байжээ. 1919 онд Богд Хаант Монгол улсын Дотоод Хэргийг Бүгд Захиран Шийтгэх Яамны захирамжаар Монгол улсын шаштир зохиох газарт цугласан “Өргөх Цес”-т уг хийдийн тухай ийнхүү тэмдэглэгджээ: Түгээмэл Элбэгтийн аравдугаар /1860/ онд засаг бэйс Минжүүрдоржийн үед сул гүн Чойжинжав тэргүүлэн Очир хүрээ овооны өвөрт үргэлж хурах Чогчин хурал байгуулав. Бадаргуулт төрийн арванхоёрдугаар /1886/ онд сул гүн Насан-Очир тэргүүлэн Манба дацанг нэмэн байгуулж сургууль хурлыг үргэлжлүүлэн үйлдүүлжээ. Энэ хурал сүмүүдийг Бат-Уулын өвөрт нутаглуулан суулгаж Бадаргуулт Төрийн гучиндөрөвдүгээр /1908/ онд “ Буяныг бүтээсэн сүм “ хэмээх нэр шагнуулжээ./Монголын хүрээ хийдийн түүх, Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү, Улаанбаатар 2004/ 1934-38 оны Хүрээ хийдийн судалгаанд Гүний хийд буюу Буян бодогчийн хийд нь Бадруулт төрийн 34-р онд хошууны ноён Гүний санаачлагаар байгуулагдсан бөгөөд Чойр, Мамба дацантай, жасын хөрөнгийн хувьд нэг адуутай хэмээн тэмдэглэгсэн байна. Холбогдох эх сурвалж: -Монголын хүрээ хийдийн түүх, Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү, Улаанбаатар 2004 Дорнод аймгийн хураангуй түүх, А.Дамдинсүрэн, Чойбалсан 2001
Байршлын тайлбар :
Тал хээрийн бүсэд оршино.Урд талдаа Бат-Овоо. Хэрлэн голын урд биед Чойбалсан хотоос баруун урагш 11 км-т оршино.
GPS хаяг :
North 47° 59’ East 114° 05’
Сүм хэвээрээ үлдсэн :
No
Судалгаа явуулах үеийн байдал :
Нэлээд том талбайг эзлэн орших тууриуд үлдсэн байх бөгөөд маш их малтсан. Мөн шарил хажууд нь байдаг учраас хэмжээ тогтоох боломжгүй.
Сүм хийд байгуулагдсан он :
1880 он
1880 он
Сүм хийд хаагдсан, нураагдсан он :
тухайн газар шинэ сүм дугана баригдсан :
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Date of Reviving:
Хүснэгтийн дугаар :
ДОБГ 036
судалгааны баг :
Team: Ж