Bayanzurkhiin khiid

Read in Mongolian

Name(s) of Temple :
Bayanzurkhiin khiid,Shiveriin khural,

Rinchen Number :
459

Rinchen Name :
Puntsaggeplin

Type of Temple :
Monastic City

Aimag Temple located in :
Khentii

Sum Temple located in :
Tsenkhermandal soum

Old Aimag Name :
Tusheet Khan

Old Sum Name :
Baatar beiliin khoshuu

Precis History(In Mongolian only):


Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал сумын Баянзүрхийн хийд Хуучнаар Сэцэн хан аймгийн Баатар бэйлийн хошуу, одоогийн Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал сумын нутагт, хангайн бүсэд, Баянзүрх уулын энгэрт, Баянханы салбар уулын зүүн захын хойно, Шивэрийн голын хойд дэнжид уг хийд оршиж байсан. 1934-38 оны Хүрээ хийдийн судалгаанд Нугарын хийд буюу Шивэрийн хийд нь Шавартай хэмээх газар Сайшаалт Ерөөлт хааны 11-р он буюу 1807 онд Гэлэн Гомбодорж, тайж Дондог нарын санаачлагаар байгуулагдсан бөгөөд хоёр дугантай, 30 ламтай, нэг жастай үүндээ модон байшин 2, адуу 11, үхэр 25, хонь 61, ямаа 6 гэсэн хөрөнгөтэй байсан хэмээн тэмдэглэгджээ. Аман эх сурвалжид: Олон ламтай, том хийд байсан. Сүүлд Баянзүрхийн хошуу байсан бөгөөд Цэнхэрмандал сум Баянзүрхийн тамгаас эхэлсэн. Баянзүрхийн хийдээс Хүрээ, Баязүрх гэдэг тахилгат уулыг тахидаг байсан. Холбогдох эх сурвалж: -Долгорын Чүлтэмийн ярилцлага (Хэнтий аймгийн Цэнхэрмандал сумын өндөр настан)

Description of location :
The site is located on the southern shoreline of Shiveriin river that is north of the eastern extension of Bayankhany mountain which lays in a valley of Bayanzurkh mountain. The site occupies a mixed range of both forest and open valley, in a sum on the national border. The mountain Bayanzurkh is worshiped by the locals of Jargaltkhaan sum.

GPS readings :
North 47° 33’  East 109°  05’

Revived temple on site :
No

Status of site at time of survey :
There is dirt embankment about 2 m. long, that could be monastery base. Also remaining on the site are a small square base, 2 – 3 circular bases and a few other bases.

Date of founding the monastery/temple :
1807

Date of closing and destroying the monastery :
Огноо хаагдсан: 1938 - Ярилцлагын дугаар:
Огноо нураагдсан:: - Ярилцлагын дугаар:

Old monastery/temple revived:
Yes

Revived temple register number:
ХЭЦМ 008

Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Нэр, цол хэргэм : Ж.Гомбо - Ярилцлагын дугаар:
Нэр, цол хэргэм : Ишцэрэн сумын засаг дарга болно. - Ярилцлагын дугаар:

Date of Reviving:
Year : 1990 - Ярилцлагын дугаар:

Monks in Old Temple :
30

Notes :
In B.Rinchen’s list, an assembly hall, Toiniin Otgiin Khural of Jargaltkhaan Sum, located near Bayanzurkh mountain, is recorded at number 459. It is clear that, when looked from a spot named Orshikh at Bayanzurkh mountain, the following two sites - Toiniing Otgiin Khural and Puntsoggiplin monastery - actually make up one big monastery. It is not yet known by anyone if the Toiniin Otgo Khural in Jargaltkhaan Sum had any distinct features worth mentioning.

Form Number :
ХЭЦМ 006

Survey Team :
Team F

Цэрэнгомбын Лхамдэндэв


Oral History :

Газрын зураг / Map