Darkhintyn khuree
Read in Mongolian
Name(s) of Temple :
Darkhintyn khuree,
Rinchen Number :
98
Rinchen Name :
Darkhintyn khuree
Type of Temple :
Monastic School
Aimag Temple located in :
Khövsgöl
Sum Temple located in :
3rd bag, Tsagaannuur soum
Old Aimag Name :
Ulaanbaatar
Old Sum Name :
Darkhintyn kharuul, Uriankhain khyazgaar
Precis History(In Mongolian only):
Хөвсгөл аймаг Дархинтын хурал. / Хөвсгөл аймгийн Цагаан – Үүр сум / Хуучин Урианхайн хязгаарын Дархинт харуулын нутаг одоогийн Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Үүр сумын 3-р багийн нутагт хүрээний хонхор гэдэг газар уг хурлын туурь оршиж байна. Туурийн өмнөд талд Өлзийт уул , баруун талд Баян-Өндөр уул, зүүн талд Цэгцэрийн эх хэмээх уул нурууд бий бөгөөд газарзүйн байршлын хувьд туурийн өмнөд талаас авсан хэмжилтээр хойт өргөрөгийн N 500 28 . 092” зүүн уртрагийн Е 1010 23. 926” солбицолд байна. Одоогийн байдлаар сүм дуганын чулуун сууриуд ил байх ба ялангуяа бусдаас том 2 дуганын туурь илүү тод мэдрэгдэнэ. Уг 2 туурийн араар 2 эгнээ бүхий бусад жижиг 8-10 байгууламжийн суурийн чулуу арилаагүй газрын хөрснөө тод мэдрэгдэнэ. Анх байгуулагдсан он цаг болон үүсгэн байгуулагчийн хувьд тодорхойгүй 1930-аад оны эхээр 4 дуган , 30-40 лам байнга сууж хурдаг намар цөөн тооны цам гардаг , зуны эхэн сард майдар эргэдэг , лам нарын модон сууцтай тойроод 4 талдаа 4 хүрдтэй жижиг хэмжээний хүрээ байсан бололтой. Байнгын суудаг лам нар нь өдөр тутмын болоод сар жилийн дүйцэн өдрүүдийн хурлаа тогтмол хурдаг байсан ба цагийн томоохон хурлуудад Даяндээрхийн хүрээнээс лам нар ирж хурдаг байсан байна. Гол цогчин дуганыг Гандандэгчилин сүм хэмээн нэрийдэж Сайнноён хан аймгийн Саруул гүн , Жонон гүн , Мэргэн гүн , Эетэй гүн, Итгэмжит гүн нарын зэрэг хошуудаас уг сүмэд лам нарыг суулгаж жасын мал хөрөнгийг нэмэгдүүлж байсан тухай түүхийн баримтаас үзэхэд хил хязгаар нутгийн ард олонд бурханы шашны зан үйл хурал номын үйлчилгээ үзүүлэх зорилгоор анх байгуулагдсан байж болох юм. Тус хүрээ ямар ч гэсэн Даяндээрхийн хүрээнээс хойш байгуулагдсан ба Даяндээрхийн хүрээнээс салбарласан хурал номын газар байжээ гэж үзэж болно. 1936 онд тус хүрээ нь бүрэн хаагдаж лам нар баригдан сүм дуган эзгүйрсний дараа 1937 оны хавар хоосорсон сүм дуганыг бүрмөсөн нураажээ. Б.Ренчиний эрхлэн 1979 онд хэвлүүлсэн БНМАУ-ын угсаатны зүйн атласын сүм хийдийн жагсаалтын 98 дугаарт Дархинтын хурал нэрээр бүртгэгджээ. Холбогдох эх сурвалж: 1. Ж.Банзрагч, Б.Сайнхүү “ Монголын хүрээ хийдийн түүх “ Уб. 2004 2. Л. Галбадраа . “Даяндээрхийн хүрээ ба Санагийн хүрээний товч танилцуулга” Мөрөн 2004 3. Хөвсгөл аймгийн Цагаан –Үүр сумын 1 –р багийн иргэн 87 настай Ренчин гуайтай хийсэн ярилцлагаас
Description of location :
The site is located in the place called as Khureenii khotgor which is 42 km. west of the sum center. North of the site is Ulziit uul mountain, east is Tsegtseriin ekh mountain, south is Ulaan ereg and west is Bayan Undur mountain. In the northeast (25 km.) of the site is sacred Ovoony bulan ovoo.
GPS readings :
North 50° 28’ East 101° 23’
Revived temple on site :
No
Status of site at time of survey :
The site is visible.
Date of founding the monastery/temple :
Unknown
Date of closing and destroying the monastery :
Огноо хаагдсан: 1936 - Ярилцлагын дугаар:
Огноо нураагдсан:: 1937 - Ярилцлагын дугаар:
Old monastery/temple revived:
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Нэр, цол хэргэм : Unknown - Ярилцлагын дугаар:
Date of Reviving:
Monks in Old Temple :
15-20 monks
15-20 monks
Form Number :
ХӨЦҮ 049
Survey Team :
Team E
