Taravchambuulin khiid
Read in Mongolian
Name(s) of Temple :
Taravchambuulin khiid,
Rinchen Number :
166
Rinchen Name :
Battsengeliin khuree, Luu gungiin khuree, Taravchambuulin
Type of Temple :
Monastic City
Aimag Temple located in :
Arkhangai
Sum Temple located in :
Battsengel soum center
Old Aimag Name :
Sain Noyon
Old Sum Name :
Luu gunii khoshuu
Precis History(In Mongolian only):
Архангай аймагБатцэнгэл сум шинэ Таравчамбуулин хийд. 200 гаруй жилийн түүхтэй Луу гүний хүрээ буюу Таравчамбуулин хийдийг залгамжлан Батцэнгэл сумын төвд 1990 оны 6 сарын 13-нд анхны хурлаа хийснээр шинэ цагийн Таравчамбуулин хийдийн эхлэл тавигджээ. Анх санаачлан байгуулагчид нь Галсанпунцаг, Чойдорж, Агваанлодой, Доржжанцан нарын настай лам хуврагууд байжээ. Анхны хамба нь Галсанпунцаг, ловон лам нь Агваанлодой нар ажиллаж байв. Уг хийдийн цогчин дуган нь хуучин Таравчамбуулин хийдийн агва дацанд хурдаг бөгөөд хуучин хийдийнхээ яг туурин дээр нь байгуулагджээ. Одоо тус хийд 11 ламтай өдөр тутмын цогчин хурлаас гадна шинийн найманд Манал, 15-нд Доодүдэв, 23-нд Сахиус, 25-нд оройн ерөөл, 29-нд Чойжоодүгжүү тус тус хурна. Өвлийн адаг сарын 26-наас сахиус тахиж битүүнд Цэдэрлхам хурж, хаврын тэргүүн сарын шинийн нэгнээс 15 хүртэл Ерөөл хурж байна. 1995 онд энэ хийдэд Жода Римбүүчи, 1999 онд Заяын гэгээн тус тус морилсон байна. 2000 онд тус хийдийн Доржжанцан лам гавжийн дамжаа барьж 2001 онд Утай Гүмбэнээс Ганжуур, Данжуур залж иржээ. Тус хийд нв 60х70 метрийн хэмжээ бүхий банзан хашаатай өмнөд болон зүүн талаараа 1,6м өндөр 45 суваргатай дуганын хаалганаас урагш хуучин хүрээнд ашиглагдаж байсан 2м өндөр сангийн бойпор байх ба зүүн талд нь шинэ хийдийн 10 жилийн ойгоор босгосон бодь суварга бий. Тус хийд нь лам нарын тоо, материаллаг баазын хувьд бэхэжсэн хурал номын үйл нь харьцангуй тогтворжсон манай хөдөө орон нутгийн шинэ цагийн хийдүүдийн нэг ажээ. / Таравчамбуулин хийдийн даа лам Машбаттай хийсэн ярилцлагаас / /2007.07.23/
Description of location :
The site is located in the center of Battsengel sum on the north bank of Khoid Tamir river and south of Bor tolgoi hill. Sacred Luugiin ovoo mountain is located 15 km. west of the sum center. South of the site is a secondary school and to the west is a grocery store.
GPS readings :
North 47° 47’ East 101° 58’
Revived temple on site :
Yes
Status of site at time of survey :
Avga dugan of Lu Gunii Khuree remains fully intact. It is now used as tsogchen dugan of Taravchamba monastery during the summer season. In the east (40 m.) of the Avga dugan is a Sacred Deity dugan. 60% of Sacred Deity dugan building has been damaged.
Date of founding the monastery/temple :
the year of iron dragon
Date of closing and destroying the monastery :
Огноо хаагдсан: 1937 - Ярилцлагын дугаар:
Огноо нураагдсан:: 1938 - Ярилцлагын дугаар:
Old monastery/temple revived:
Yes
Revived temple register number:
АРБЦ 018
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Нэр, цол хэргэм : Agvaanlodoi lovon lam - Ярилцлагын дугаар: 001
Нэр, цол хэргэм : Choidor 2nd khamba lam - Ярилцлагын дугаар: 001
Нэр, цол хэргэм : Galsanpuntsag khamba lam - Ярилцлагын дугаар: 001
Date of Reviving:
Year : 1990 он 6 сарын 13 - Ярилцлагын дугаар:
Monks in Old Temple :
510 in 1937
Notes :
The history of the monastery says that the monastery is named as Taravchambuulin because the monastery is established on the site where Zaya Gegeen dropped his Taravchenbu sutra (Sutra of the Great Liberation) and a cushion during his trip. At the time of establishment of the monastery, the governor of the khoshuu was Lu gun (Luvsan Khaidav gun). That is why the monastery is also known as Lu gunii khuree. At the present, Duinkhor dugan (Kalachakra temple) remains fully intact and 60% of the Sacred Deity dugan building has been damaged. A pavilion on the tsam dance platform had been used as a sum museum and now has been used as school storage. The roof of the pavilion is intact. It is said that the monastery was established in the year of iron dragon. In 1937, it was closed and was burned down in 1938.
As of 1937, the monastery complex consisted of eight stone brick dugans and two wooden dugans. At that time there were around 510 monks. There were eight datsans (monastic colleges) and 10 jas.
It was reopened on the 15th day of the first summer month in 1990 with 24 old monks. The abbot of the monastery was Undur Khaisan and unzad (chant master) was Mendbayar.
Tsam dance, Maidar (Maitreya) procession and sor performance used to take place in the monastery. The chanting style of the monastery was Tibetan Dashlhumbe (Tashi Lhungpo). In this regard, the monastery was the only monastery which followed Tashi Lhungpo style in Khalkh Mongolia.
Тhe main deity of the monastery was Je Tsongkhapa. Each dugan (temple)had its own tutelary deity. The tutelary deity of Avga dugan was Sandui (Guhyasamaja) and Demchig (Chakrasamvara). The tutelary deity of the khoshuu was Lham (Shri Devi).
Form Number :
АРБЦ 071
Survey Team :
Team E
Машбат
Oral History :
