
Нарангийн хийд
Read in English
Сүм хийдийн нэр :
Нарангийн хийд,
Ринчений зураг дах дугаар :
590
Ринчений жагсаалт дах нэр :
Нарангийн хийд
Сүм хийдийн төрөл :
хүрээ
Байрлах аймаг :
Сүхбаатар
Сум :
Баян-дэлгэр сум
Аймгийн хуучин нэр :
Цэцэн хан
Сумын хуучин нэр :
Дарьганга хошуу
Товч түүх :
Сүхбаатар аймгийн Баяндэлгэр сумын Нарангийн хийд Хуучнаар Сэцэн хан аймгийн Дарьганга хошуу одоогийн Сүхбаатар аймгийн Баяндэлгэр сумын нутагт, сумын төвөөс урагш 55 км-т Нарангийн хийд оршиж байжээ. Хийдийн хойно Хар хар, зүүн талдаа Жирмийн хөндий, баруун талдаа Цагаан шанд , урдаа Гэрт гэдэг уултай. 1919 онд Богд Хаант Монгол улсын Дотоод Хэргийг Бүгд Захиран Шийтгэх Яамны захирамжаар Монгол улсын шаштир зохиох газарт цугласан “Өргөх Цес”-т Нарангийн хийдийн тухай ийнхүү тэмдэглэгджээ: Бүрэнт Засагчийн арванхоёрдугаар (1873) онд Эрх да лам удирдаж 30 ламтай Цогчин хурал хуруулж эхэлсэн. Дуган нэг, жас сан нэгийг 1000 лан мөнгөөр бариулжээ. Одоо 1937 онд 21 ламтай байна. /Монголын хүрээ хийдийн түүх, Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү, Улаанбаатар 2004/ Аман эх сурвалжид: Нарангийн сүм-Баяндэлгэр сумын баруун урд, урд нурууг даган байрладаг. Ард сүсэгтнийг шүтдэг 300-аад лам хуврага сүсэгтэн жижиг хийд байсан ба Наран овоо, Дөхөмийн Баян овоог тахидаг байжээ. Холбогдох эх сурвалж -Монголын хүрээ хийдийн түүх, Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү, Улаанбаатар 2004/ -Сүхбаатар аймгийн Орон нутгийн судлах музейн судалгаа -Я.Амарсайханы ярилцлага-(Сүхбаатар аймгийн Баяндэлгэр сумын Гандандамбадаржаалин хийдийн хамба лам)
Байршлын тайлбар :
Говь хээрийн бүсэд баруун талдаа Цагаан шанд, хойд талдаа Хар гэр, зүүн талдаа Жирмийн хөндий урд талдаа Гэрт гэдэг уул байна. Сумын төвөөс урд зүгт 55 км-т оршино.
GPS хаяг :
North 45° 22’ East 112° 24’
Сүм хэвээрээ үлдсэн :
No
Судалгаа явуулах үеийн байдал :
Уг туурь дэрс их ургасан хоолойд байрласан байгаа учраас хэмжээ болоод харагдах байдал тодорхойгүй. Зүүн захад бүдэгхэн чулуун хэрмэн хашааны ор баруун захад овгор шороо хөх тоосго дуганын тууриуд л үлджээ. Уг туурийг ухсан байсан.
Сүм хийд байгуулагдсан он :
1875 он
Сүм хийд хаагдсан, нураагдсан он :
тухайн газар шинэ сүм дугана баригдсан :
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Date of Reviving:
Хүснэгтийн дугаар :
СББД 027
судалгааны баг :
Team: Ж