Suvargana khural

Read in Mongolian

Name(s) of Temple :
Suvargana khural,Sainshandyn khural,Tsagaan suvargany khiid,

Rinchen Number :
775

Rinchen Name :
Tsagaan suvargyn khural /Sainshandyn khural, Suvragyn khural/

Type of Temple :
Monastic City

Aimag Temple located in :
Omnigovi

Sum Temple located in :
Sevrei sym

Old Aimag Name :
Sain Noyon

Old Sum Name :
Chultem gunii khoshuu, Baldan zasgiin khoshuu

Precis History(In Mongolian only):


Өмнөговь аймаг Сэврэй сум. Цагаан суваргын хурал. /Сайншандын хурал./ Хуучин Сайн ноён аймгийн Балдан засгийн хошуу одоогийн Сэврэй сумын төвийн урд талд энэхүү хурал төвхнөж байжээ.Үндсэндээ Сэврэй уулын зүүн өвөр,зүүн талд нь Номгон,Зөөлөн зэрэг уул бий.Сайншандын хурал хэмээсэн нь хажууд нь Сайн ус гэдэг задгай ус байсантай холбоотой нэрлэж байсан бололтой.Энэ хурал их,бага 2 дуган,Зурхай,Дуйнхор,Манба,Жүд 4 дацантай,4 жастай,гол сахиус нь Дамдинчойжоо сахиустай байв.Цагаан суварганы хурал нь цагийн хурал байсан боловч тогтмол лам нар ээлжээр сууж цогчингоо өдөр тутам уншдаг,харин сарын дүйцэн өдрүүдийн хурлаар 40-50 лам цуглаж хурдаг байжээ.Лам нарын дотор Пүрэв зурхайч,Ням ловон,Сандаа аграмба,Ёндон унзад,Гончигсүрэн гэсгүй,Дэнзэн гэсгүй нарын томоохон лам нар мяндагтнууд байжээ,Жүгдэрдэмидийн суварга,Намжилын суварга нэртэй 2 эртний суварга байсан нь Цагаан суваргын хурал гэсэн нэрийн үүсэл ч байж болох юм.21 тооны цам гардаг ,хайлан хурж майдар эргэдэг ба мөн ганжуур эргэдэг байжээ.Энэхүү хурлыг Эрдэнэ ханбо Шаврон Сономванжилын 5-р үеийн хувилгаан Шагжбал Төр гэрэлтийн 18-р /1838/ онд засаг гүн Авирмэдийн үед Сайн ус хэмээх газар үүсгэн байгуулж Ганжуур, Данжуур зэрэг номыг хурж эхэлсэн тухай архивийн баримт үлджээ.Тус хурал нь 1933 онд хаагдан хоосорч үлдсэн цогчмн дуганыг сумын сургуулийн дотуур байрны барилгад оруулж зарим дуганыг аж ахуйн склад агуулахын зориулалтаар ашиглаж байжээ. Цагаан суваргын хурал нь нүүдлийн соёл иргэншил бүхий монгол оронд нийтлэг байсан түр цагийн хурал дотор нилээд томоохонд орох хурал номын газар байжээ. Холбогдох эх сурвалж: 1.Сэврэй сумын өндөр настан Дашийн Хайвжунай гуайтай хийсэн ярилцлагаас./2007.05.29./ 2.Сэврэй сумын Засаг даргын орлогч Пүрэвийн Жамба гуайтай хийсэн ярилцлагаас. /2007.05.30./ 3.Улсын Үндэсний төв архив ФА – 63, д – 1, хн – 142

Description of location :
The site is located on the south side of the Sevrei sum on the eastern slope of the Sevrei mountain. The following landmarks are around the site: Sangiin dalai; Tuvshin khairkhan mountain; Saishaal open waters; Bunkhan shar steppe; Shar ovoo and Khukh ovoo.

GPS readings :
North 43° 59’  East 103°  16’

Estimated site dimensions (metres) :
Side1: 350 Side2: 350 Side3: 350 Side4: 350 Side5: Side6:

Revived temple on site :
Yes

Date of founding the monastery/temple :
unknown
1838

Date of closing and destroying the monastery :
Огноо хаагдсан: 1937-1938 - Ярилцлагын дугаар:008
Огноо хаагдсан: 1932-1933 - Ярилцлагын дугаар:011
Огноо нураагдсан:: 1945-1950 - Ярилцлагын дугаар:011

Old monastery/temple revived:
Yes

Revived temple register number:
ӨГСВ 009

Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Нэр, цол хэргэм : unknown - Ярилцлагын дугаар:

Date of Reviving:
Year : unknown - Ярилцлагын дугаар:

Monks in Old Temple :
about 40 monks
40-50 monks

Form Number :
ӨГСВ 006

Survey Team :
Team E

Д.Хайвжунай


Oral History :

Пүрэвийн Бямба


Oral History :

Газрын зураг / Map

Архивын зургууд / Archive photographs