
Khadan usny khiid
Read in Mongolian
Name(s) of Temple :
Khadan usny khiid ,Khadaasny khiid,
Rinchen Number :
714
Rinchen Name :
Khadan usny khural, Khadan sum, Khadaasny sum
Type of Temple :
Temple
Aimag Temple located in :
Dundgovi
Sum Temple located in :
Erdene dalai soum
Old Aimag Name :
Tusheet Khan
Old Sum Name :
Tushee vangiin khoshuu
Precis History(In Mongolian only):
Дундговь аймаг Эрдэнэдалай сум, Хадан усны хийд / Хадаасны хурал / Эрдэнэдалай сумын төвөөс зүүн хойшоо Рашаант багийн нутагт энэ хурлын туурь байдаг. Уг хурлыг анх үүсгэн байгуулсан он цагийн тухайд Монгол улсын үндэсний төв архивын гар бичмэлийн фондонд “... Бадаргуулт төрийн арваннаймдугаар /1892/ онд засаг улсын түшээ гүн Гадинбалын үед Хадны ус хэмээх газар сүм суварга хэд хэдийг барьж жил бүр Яр хайлан хуруулж, Гарвуу чогчидын нүннээ сахиулж байсаар дараагийн засаг Түшээт чин ван Чагдаржавын үед арванзургаан жангийн их сүм нэгийг байгуулж Очирдарь Богд эзэн хааны зарлигаар “Дэжинпунцаглин” хэмээн нэр шагнажээ. Энд дүйнхор тэргүүтэн олон зүйлийн хурал номын сургууль дэлгэрүүлэн буй...” гэж тэмдэглэсэн баримт бий. Хадан усны хийд нь цогчин, дарь эх, баруун дацан, зүүн дацан гэсэн 4 дугантай, 100 орчим ламтай байсан байна. Дуганууд нь гадуураа хашаагүй, задгай. Хийдийг тойрсон лам нарын шавар гэр сууцнууд нь намхан хэрмэн хашаатай байжээ. Хийдийн хойно 2 суваргатай, суварганы өмнө талд ганжуур данжуурын хүрд гэж 2 том хүрдтэй байсан. Хоёр хүрднийхээ голд багийн цам хувцас хэрэглэлээ хийдэг жижигхэн модон сүм байсан.21 баг бүхий цам гардаг , зуны эхэн сард хайлан хурна, намрын эхэн сард майдар эргэдэг байжээ. Өмнө нь байх Хонгорын овоо баруун талдаа байх Олонгийн овоог тахидаг. Мөн дэргэд нь Цогзол овоо хэмээх хүүхдийн овоо бий. Хадан усны хийд нь анх байгуулагдсан газар нь Хадан ус хэмээх нэртэй газар байсан бөгөөд он цагийн явцад Хадаасан нэртэй болжээ.Хадан усны хурал буюу Хадаасны хурал нь байнгын хуралтай , цам майдар гарч , ганжуур эргэж, хайлан хурдаг хурал номын үйл ажиллагаа нь тогтворжсон тал хээрийн бүсийн бэсрэг хийд байжээ. Холбогдох эх сурвалж: 1. Ч. Банзрагч, Б. Сайнхүү “ Монголын хүрээ хийдийн түүх” 2. Эрдэнэдалай сумын хийдийн даа лам Дамдинтай хийсэн ярилцлага 2007.06.24
Description of location :
B.Rinchen: Elgen Khashaany spring The site is located 25Km north-east of the sum centre in the area of the Rashaant team. The site is west of the tourist camp.
GPS readings :
North 46° 09’ East 105° 11’
Estimated site dimensions (metres) :
Side1: 150 Side2: 150 Side3: Side4: Side5: Side6:
Revived temple on site :
No
Status of site at time of survey :
There are many remains of monks’ dwellings made from mud, and some temples. The main assembly hall was made of bricks. Terracotta fragments with flower decoration were found. Maybe relic hunters visited the place. There is one ovoo and a well northwest of the complex. Remnants of 4 or 5 temples are visible and some stupas as well.
Date of founding the monastery/temple :
Before 100 years
13th year
Date of closing and destroying the monastery :
Огноо хаагдсан: 1938 - Ярилцлагын дугаар:Ts.Volodya, N.Ulziikhutag
Old monastery/temple revived:
No
Үүсгэн байгуулагч хүний нэр болон цол хэргэм (мэдэгдэж байвал):
Нэр, цол хэргэм : Yaya lama - Ярилцлагын дугаар: Ts.Volodya, N.Ulziikhutag
Нэр, цол хэргэм : Oidov - Ярилцлагын дугаар: Maidar 603
Date of Reviving:
Monks in Old Temple :
100 monks
150 monks
150 monks
100 monks
100 monks
100 monks
Notes :
See ДУЭД 005 AM.pdf for more information
Form Number :
ДУЭД 005
Survey Team :
Team D
Дамдин

Oral History :